De 7 eigenschappen van innovatieve organisaties

Een grote meerderheid van de managers (ruim 84% volgens een studie van McKinsey) vindt innovatie van cruciaal belang voor het succes van hun bedrijf. Tegelijkertijd vinden ze het moeilijk om de juiste aanpak te vinden, want maar 6% is echt tevreden over de resultaten die met innovatie worden geboekt. Hoewel hier en daar beweerd wordt dat innovatie een kwestie is van ‘just do it’, zijn er wel degelijk eigenschappen die innovatieve organisaties met elkaar gemeen hebben. Wat maakt deze bedrijven nu zo innovatief? Hieronder een overzicht van de 7 essentiële competenties om ook van jouw organisatie een innovatiemachine te maken.

1

Het begint aan de top: Een leider die innovatie omarmt en de innovatiestrategie helder uitdraagt aan zijn organisatie

Innovatie is geen doel op zich, dit is althans voor de meeste organisaties niet het geval. Innovatie is een middel om de strategie van de organisatie te kunnen waarmaken. Een innovatiestrategie is dan ook verbonden aan de algemene strategie van het bedrijf, en laat zien waarom innovatie van belang is om de hogere doelstellingen te kunnen realiseren. Meestal zal dit te maken hebben met het versnellen van de groei, het behouden van relevantie en het voorkomen dat je uiteindelijk een dinosaurus wordt. De innovatiestrategie vertelt welk soort innovaties worden verwacht, in welke mate deze worden verwacht, van wie deze worden verwacht, en op welke manier iedereen hieraan kan bijdragen. Alleen als iedereen doordrongen is van het belang van innovatie voor het bedrijf, en als iedereen weet hoe ze hierin een rol kunnen spelen, en als iedereen deze aanpak omarmt en overeenkomstig handelt, komt de innovatieaanpak tot leven. En dit is de rol van de leider, om deze boodschap regelmatig, met enthousiasme en authentiek uit te dragen.

2

Ideeën zijn welkom, en fouten maken mag (of moet zelfs)

Je organisatie openstellen voor nieuwe ideeën, begint met te onderkennen dat niet alleen het hogere management goede ideeën in petto heeft. Iedereen kan bijdragen met ideeën, en dat moet ook worden aangemoedigd door het management van de organisatie. Ideeën, alle ideeën, van iedereen, zijn meer dan welkom in het innovatieprogramma. Niet elk idee zal uiteindelijk het ei van Columbus opleveren, maar elk idee wordt met respect behandeld. Als een idee tot een succesvolle innovatie leidt, dan is dat het succes van de gehele organisatie. En als een idee bij nader inzien toch niet haalbaar lijkt, dan wordt de bedenker niet afgeschoten, maar nog steeds beloond om zijn initiatief. Gaan er dingen fout, dan wordt deze kennis dankbaar gebruikt als leerervaring. En gaan er geen dingen fout, dan kun je je afvragen of je wel scherp genoeg aan de wind zeilt …

3

“Híer kun je met je ideeën terecht en zó gaan we ermee aan de slag…”

Een idee voor je eigen team, dat is makkelijk. Daarmee ga je gewoon naar je leidinggevende om het te bespreken. Maar wat als je een idee hebt voor een andere afdeling? Of je hebt een goed idee, maar je hebt geen idee waar je ermee naar toe moet? Om ervoor te zorgen dat iedereen zijn ideeën ergens kan indienen, is het goed om een voor iedereen duidelijke manier te creëren om waarop je als organisatie ideeën verzamelt, beoordeelt en in uitvoering neemt. Spreek af op welke manier en bij wie of  welke afdeling ideeën kunnen worden ingebracht. Maak ook vooraf duidelijk op welke manier er met de ideeën wordt omgegaan (en dat niet elk idee zal worden gerealiseerd). Richt een efficiënt proces waarin zo snel mogelijk wordt besloten om wel of niet met het idee verder te gaan, en zorg voor een realisatieproces dat werkt als een snelweg voor innovatie, want alleen de eerste op de markt geldt als de echte innovator. Niemand herinnert zich een nummer 2. Jij wel? Wie was dan de 2e man op de maan?

4

Een schaats en een schaar is …. een klapschaats!

Nadat in eerste instantie de schaatswereld letterlijk over elkaar heen struikelde bij de introductie van de klapschaats, heeft deze als snel grote successen voor de Nederlandse schaatssport gebracht. Een student van de faculteit bewegingswetenschappen kwam na het bestuderen van videobeelden van schaatsers op het idee om de schaats te voorzien van een scharnier, waardoor het kuitbeen verder kon worden gestrekt en er een langduriger contact van de schaats met het ijs mogelijk was, resulterend in een grotere voorwaartste kracht. Iedereen die zijn schaatstechniek op gewone schaatsen had geperfectioneerd, had het er aanvankelijk erg moeilijk mee, maar na de eerste successen was de schaatswereld om. Door het combineren van bestaande mogelijkheden tot iets nieuws, was er een succesvolle innovatie geboren. Dit vermogen om nieuwe combinaties te maken van bestaande mogelijkheden, om nieuwe ideeën te vormen met een potentiële grote toegevoegde waarde, wordt door ons combinatiekracht genoemd. Zorg er voor dat je organisatie openstaat voor informatie, kennis en inspiratie van mensen binnen en buiten de eigen muren. Werk samen met leveranciers, klanten, ontmoet concurrenten, deel kennis met kennisinstellingen. Breng de mogelijkheden naar binnen en vorm er zelf nieuwe combinaties mee.

5

Een diversiteit aan medewerkers die plezier hebben in hun werk

Uiteraard is een organisatie eigenlijk niets meer dan een groep mensen georganiseerd rondom een gemeenschappelijk doel. Zonder die mensen valt de hele boel in duigen. Het is een beetje een open deur om te zeggen dat hoe beter je personeel is, hoe beter je prestaties als organisatie zullen zijn. Toch zijn er wat zaken die misschien wat extra aandacht verdienen. Hoe beter de match is tussen de werkzaamheden van een medewerker en datgene wat hem interesseert of wat hij leuk vindt, hoe groter de kans op efficiency, effectiviteit en innovatie. Anders gezegd: Wat je leuk vindt doe je graag, wat je graag doet doe je vaak, wat je vaak doet kun je erg goed, en als je ergens heel erg goed in bent, dan weet je meestal ook wat er voor nodig is om het nóg beter te doen. Zaak dus om je goed te blijven inleven in je medewerkers en te kijken hoe je de match kunt versterken. Om het creatieve potentieel van je organisatie verder te verhogen kun je extra aandacht geven aan creatieve vaardigheden, door medewerkers te ontwikkelen via bijvoorbeeld training en coaching in creatief denken. Ook kun je zorgen voor een zo divers mogelijk samengesteld personeelsbestand. Hoe meer diversiteit, hoe meer verschillende inzichten, hoe meer mogelijkheden voor innovatie.

6

Als je A zegt moet je B zeggen …

Als je als organisatie van je medewerkers verwacht dat ze ‘aan innovatie’ gaan doen, dan hoort daar ook een investering in tijd, geld en faciliteiten bij. Als een organisatie kiest voor het vergroten van het innovatievermogen dan hoort daar automatisch het vrijmaken van voldoende middelen bij. Dankzij de beschikbaarheid van tijd, geld en faciliteiten kunnen medewerkers energie steken in innovatieprojecten en de ontwikkeling van ideeën. Het beschikbaar stellen van innovatiemiddelen zorgt ervoor dat er innovatie activiteiten ontplooid kunnen worden naast de dagelijkse activiteiten. Niets is zo frustrerend als een goed idee dat op de plank blijft liggen wegens gebrek aan tijd en geld, totdat een ander bedrijf er met het idee vandoor gaat. Zorg ervoor dat er budget gereserveerd is om een zekere hoeveelheid ideeën te kunnen handelen. Laat een deel van de beschikbare tijd van medewerkers vooraf oningevuld, en geef aan dat zij zelf kunnen bepalen hoe ze deze invullen. Zo creëer je ruimte om aan ideeën en initiatieven buiten het takenpakket te werken. Zorg dat er faciliteiten zijn voor het houden van brainstorms, voor werken aan projecten. Ja maar … jullie zijn zo druk en alle middelen zijn al bezet? Misschien durf je het aan om aflopende activiteiten, die aan het eind van hun levenscyclus zijn, vervroegd te beëindigen om hiermee middelen vrij te spelen. Het is beter om te investeren in innovatie dan om de dino’s van morgen te blijven subsidiëren.

7

Meten is weten en met kennis kun je sturen…

Tegenover één succesvolle innovatie staan misschien twee mislukte projecten, vier pilotexperimenten, geboren uit 12 businesscases die het resultaat waren van 250 ideeën. Al deze inspanningen liggen ten grondslag aan het eindresultaat, die succesvolle innovatie. Om nu alleen het eindresultaat te turven (‘aantal innovaties dit jaar: één’), levert je geen stuurinformatie op over hoe goed je op weg bent naar dit eindresultaat. Hiervoor kun je het beste ook meetpunten instellen langs de weg ernaar toe. Dus … meet hoeveel ideeën er binnenkomen, van welke teams, over welke topics. Meet hoe lang het duurt voordat er over een idee een beslissing wordt genomen en hoe snel het idee naar een volgende fase gaat. Bepaal het percentage van ideeën dat een positieve businesscase oplevert, het percentage businesscases dat omgezet wordt in een pilot, het aantal pilots dat het projectstadium haalt etc. Hoe meer informatie je hebt over indicatoren in het innovatieproces, hoe beter je uiteindelijk in staat bent om te sturen naar die één, twee of drie succesvolle innovaties per jaar.

En nu … hoe sta jullie er voor?

Wil jij weten hoe goed je scoort qua innovatievermogen? Doe dan onze zelftest en bekijk direct de uitslag.